Trong tự nhiên, gỗ trầm hương không phải là một cái tên xa lạ với những người am hiểu về gỗ. Nó được nhắc đến là loại gỗ quý có hương thơm vô cùng đặc biệt. Gỗ trầm hương quý hiếm tới mức các dân chơi gỗ quý không tiếc tiền để săn đón và tìm kiếm.
Vậy trầm hương là gì? cây trầm hương dùng để làm gì? Gỗ của chúng có tốt không? Nếu bạn muốn tìm hiểu những thông tin chi tiết này thì đừng bao giờ bỏ qua bài viết của Nội thất MyHouse dưới đây.
Gỗ trầm hương là gì? Gỗ trầm hương thuộc nhóm mấy?
Gỗ trầm hương là gì?
Tên gọi: Cây gió, cây dó trầm, cây trầm, cây dó bầu, cây kỳ nam.
Tên khoa học: Aquilaria agallocha Roxb.
Thuộc họ: Trầm
Chúng ta có thể hiểu Trầm Hương là tên gọi của 1 loại tinh dầu được chuyển hóa từ nhựa của cây dó bầu (1 số cây dó khác cũng có thể cho ra trầm nhưng cây dó bầu cho ra chất trầm tốt nhất).
Khi cây bị bệnh hoặc bị thương do tác động của tự nhiên hoặc nhân tạo, trong thân cây sẽ tiết ra 1 chất dinh dưỡng bồi vào chỗ bị thương tổn đó để chữa lành vết thương và theo quá trình thời gian chỗ vết thương được cây bồi dưỡng và chuyến hóa, tích tụ thành 1 loại tinh dầu đó được gọi là trầm hương.
Gỗ trầm hương thuộc nhóm mấy?
Gỗ trầm hương là một loại gỗ vô cùng quý hiếm và được ưa chuộng hiên nay, cái tên trầm hương chưa bao giờ hết nóng đối với giới sưu tầm gỗ. Chính vì vậy loại gỗ này thuộc nhóm 1 theo danh sách phân loại các nhóm gỗ tại Việt Nam.
Không chỉ vậy, đây còn là loại gỗ đứng top đầu trong số các loại gỗ tỏa ra mùi hương đặc trưng và cuốn hút.
Một số dòng gỗ cùng nhóm với gỗ trầm tiêu biểu như: gỗ gụ, gỗ gõ đỏ, gỗ mun, gỗ muồng đen,..
Cây Trầm hương sống ở đâu?
Thực tế thì cây trầm hương thường phân bố trong các rừng nguyên sinh hoặc thứ sinh ,ở các nước nhiệt đới và khu vực Đông Nam Á như: Lào, Việt Nam, campuchia, và đảo New Guinea.
Tại Việt Nam thì loại cây gỗ quý hiếm này tồn tại ở dọc các tỉnh từ Hà Giang đến Phú Quốc với chất lượng tuyệt vời và trữ lượng tương đối lớn.
Đặc điểm sinh học của cây trầm hương là gì?
- Trầm hương là loại cây thân gỗ lớn, xanh, cao khoảng 15-30m, có những cây cao đến 40m với đường kính trên 60cm.
- Vỏ cây trầm nhẵn có màu xám và có vết nhăn dọc theo thân cây, thịt vỏ màu trắng, có xơ hay tơ mịn dày. Cành non được phủ lông mềm màu vàng xám.
- Hoa trầm hương dạng cụm hình tán hay chùm, mang nhiều hoa mọc ở kẽ lá. Hoa sẽ có cuống, đài hình chuông màu trắng tro có 5 thùy và 10 vày, bầu hình trứng có lông dày, và thường đậu hoa vào khoảng tháng 7 – 8.
-
Qủa trầm hương dài khoảng 4cm, dày 2cm và dài khoảng 3cm, mỗi quả có 2 hạt, quả thường chín vào khoảng tháng 6 – 7.
- Lá cây gỗ này mỏng, hình bầu dục hoặc lưỡi mác, mọc đối. Mặt trên của lá sẽ có màu xanh bóng, mặt dưới thì có xanh nhạt hơn và có lông mịn, lá trầm hương có gân hình lông chim nổi rõ ở mặt dưới, hợp lại ở mép, cuống lá dài khoảng 2 – 5mm.
- Khi cây gỗ này có tuổi thọ 30 năm thì cây mới cho chất lượng trầm tốt nhất, sau khi chịu tác động của thiên nhiên hay nhân tạo, các vết thương rỉ nhựa kết hợp với các vi sinh vật và khoáng chất trong đất tạo ra gỗ quý trầm hương.
- Cây trầm hương là cây dễ trồng có tốc độ sinh trưởng chậm, thích hợp với đất feralit, lúc nhỏ cây thuộc dạng trung bình nhưng khi trưởng thành là cây ưa sáng, nên cần trồng cây cách nhau 2m.
Gỗ trầm hương có tốt không?
Để trả lời câu hỏi trên thì chúng ta cần hiểu rõ về những đặc điểm nổi trội mà loại gỗ này đem đến cho người sử dụng. Cụ thể như sau:
- Gỗ trầm rất tốt, có sắc đen, bóng, nặng trịch như khối sắt.
- Gỗ trầm hương khá cứng và nặng, thường có màu nâu hay sọc (chỉ) nâu đen.
- Trầm hương có vị đắng, trọng lượng nhẹ, gỗ này có thể nổi trên nước được.
- Vân của gỗ này đậm nhạt và dợn sóng.
- Đặc điểm nổi bật của trầm hương là tỏa mùi thơm đặc biệt lúc đốt hoặc chưa đốt. Khi đốt thì loại gỗ này cho mùi hương nhẹ, khói trầm kết xoáy, tan nhanh trong không khí.
-
Khi hàm lượng dầu lớn hơn 25%, gỗ trầm hương có thể chìm trong nước.Thâm chí lọai trầm hương cao cấp có thể đạt hàm lượng dầu 60-80%.
- Là loại gỗ rất quý và hiếm nên việc khai thác loại gỗ này rất khó khăn.
Gỗ trầm hương có mấy loại?
Hiện nay trần hương được chia làm 3 hạng và mỗi hạng lại phân thành những loại nhỏ khác nhau.
Hạng nhất (kỳ nam)
Đây được đánh giá là loại trầm cực phẩm, nhiều dầu, mềm, có đủ các hương vị từ cay,đắng, thơm, ngọt, khói xanh bay thẳng lên cao, tỏa mùi hương tự nhiên vô cùng dễ chịu. Chúng được chia thành 4 loại chính là:
- Bạch kỳ: loại này có màu sắc trắng ngà hay xám nhạt. Chúng có giá trị cao và vô cùng quý hiếm trong tự nhiên.
- Thanh kỳ: gỗ loại này có màu xanh xám hay ánh lục. Chúng là loại gỗ hiếm và đắt giá nhưng vẫn xếp sau bạch kỳ.
- Huỳnh kỳ: có màu vàng sẫm hay vàng nâu quý hiếm, xếp sau thanh kỳ và bạch kỳ về chất lượng.
- Hắc kỳ: có gỗ màu đen, quý, là loại gỗ có giá thành thấp nhất trong 4 loại gỗ hạng nhất.
Hạng hai (trầm)
Đây là loại trầm hương tương đối ít dầu, có vị đắng, khi đốt chúng tỏa ra mùi thơm rất đặc biệt và có khói trắng tan nhanh. Loại gỗ hạng 2 này được phân cấp thành 6 loại khác nhau, trở thành sự lựa chọn của nhiều khách hàng hiện nay.
- Loại 1: Trầm có màu sáp trắn và có giá trị tương đối cao.
- Loại 2: Trầm có màu xanh đầu vịt.
- Loại 3: Trầm mang màu sáp xanh.
- Loại 4: Gỗ của chúng màu vàng nhạt.
- Loại 5: Trầm có chứa sắc vằn lông hổ.
- Loại 6: Gỗ trầm có sắc vàng, đốm dầu đặc biệt, đây là loại có giá trị thấp nhất trong hạng hai gỗ trầm hương.
Hạng ba (tốc)
- Tốc hương: Chứa dầu dạng mảnh, chúng có mùi thơm đặc biệt và nổi trội nhất trong hạng 3.
- Tốc đỉa: Chứa nhiều nhất trong các thớ gỗ, dạng nhỏ tầm ngón tay và được đánh giá cao về chất lượng.
- Tốc pi: Loại trầm này có mức độ nhiễm dầu mỏng, chủ yếu là bao quanh bên ngoài các thớ gỗ trầm.
Gỗ Trầm hương có giá bao nhiêu?
Trầm Hương thường được trồng làm cây bóng mát trong sân vườn, trồng thành rừng để thu nhựa quý (gọi là trầm) vì chúng mang lại giá trị kinh tế rất cao. Tuỳ theo từng loại gỗ trầm hương sẽ có những mức giá khác nhau:
- Trầm kỳ nam : Giá trải dài từ 2 -16 tỷ /1 kg hoặc hơn.
- Trầm hương loại 1: Giá giao động từ vài trăm triệu đến 2 tỷ.
- Trầm loại 2,3,4: Càng ít dầu thì giá càng rẻ, giá tầm vài triệu tới vài trăm triệu phụ thuộc vào dầu, thể tích và xuất xứ.
Cách nhận biết gỗ Trầm Hương
Là loại gỗ quý được xếp vào nhóm I trong danh sách gỗ cần được bảo vệ tại Việt Nam, do vậy, loại gỗ này rất dễ bị làm giả. Để nhận biết được gỗ Trầm Hương thật bạn hãy chú ý vào những đặc điểm sau:
Màu sắc
Trầm Hương được hình thành từ cây Dó Bầu bị nhiễm bệnh do vậy tuỳ theo mức độ nhiễm dầu sẽ thấy được gỗ trầm hương có màu đậm hay nhạt: màu nâu nhạt, nâu sẫm, đen khác nhau. Càng nhiều dầu càng đậm, khi đốt sẽ có nhiều tinh dầu tiết ra.
Mùi vị
Cách nhận biết chính xác qua mùi vì trầm hương có mùi rất đặc biệt.
Về mùi cơ bản, nếu khối gỗ có nhiều tinh dầu trầm hương, đốt lên sẽ nhận ra mùi thơm nồng ấm không quá nồng và lắng đọng khá lâu. Khói sẽ có màu trắng và bay theo chiều thẳng đứng.
Ngoài ra, nếu khối trầm hương có hương sống thì mùi hương của trầm sẽ dịu nhẹ, tươi mát như mùi mật ong quyện với hương hoa cây trái.
Cần lưu ý, nên đốt trầm trên ngọn lửa xanh. Chọn vùng nhiều dầu và đốt sinh ra khói thì mới có thể thưởng thức trọn vẹn hương vị của món quà thiên nhiên ban tặng này.
Ứng dụng của gỗ trầm hương
Trong thực tế hiên nay, gỗ trầm hương được ưa chuộng và sử dụng phổ biến vì chúng đem lại rất nhiều những giá trị và công dụng tuyệt vời. Mời các bạn cùng tìm hiểu chi tiết!
Trầm hương làm dược liệu quý
- Trong đông y, người ta dùng trầm hương để làm thuốc. Trầm có vị đắng giúp bổ nguyên dương, bổ thận khí, trợ sức cho công năng của tỳ thận, ngoài ra còn có tác dụng trợ tim, mạch tim, lợi tiêu hóa, trị tiêu chảy, chống nôn…
- Tác dụng của trầm hương chủ yếu là ở tinh dầu, nên chúng thường được dùng dưới dạng nước mài, bột tán chứ không cho vào sắc. Kinh nghiệm cho thấy, mặc dù là thuốc quý, có tác dụng thiên về bổ, nhưng khi dùng trầm hương phải thật thận trọng cho người âm hư hỏa vượng, đặc biệt là phụ nữ có thai.
Trầm hương có giá trị về phong thủy (Vòng trầm hương)
- Trầm Hương có tuổi thọ hàng trăm năm là sản phẩm cực kỳ quý hiếm. Chúng hấp thụ linh khí của đất trời nên đem đến cho người sở hữu những điều may mắn, bình an, sức khỏe dồi dào, sự nghiệp phát triển vững vàng, cuộc sống hạnh phúc, làm ăn phát đạt.
- Việc kết hợp trầm hương với phong thủy có thể xua đuổi được tà ma, tạo ra được những điều may mắn trong cuộc sống, giúp chủ nhân thuận lợi trong khoa cử, công việc thăng tiến thuận lợi, kinh doanh buôn bán.
- Khói trầm hương được dùng như một chất trừ tà, uế khí. Nước trầm hương được vẩy lên xác ướp để bảo quản. Bột trầm hương chống được bọ chét, chấy, rận.
- Tại Ấn Độ, người ta sử dụng trầm hương trong hỏa thiêu. Khi hỏa thiêu gần xong, họ rắc bột trầm vào đống tro cốt đang nóng rẫy cho mùi thơm bốc lên, rồi mang tro cốt về thờ.
- Tại Việt Nam, kỳ nam được chế tác thành chuỗi đeo tay hoặc chuỗi đeo cổ như một thứ bùa đem lại may mắn.
Trầm hương dùng làm nguyên, vật liệu
Cây trầm hương là cây lấy gỗ quý dùng cho xây dựng và làm đồ nội thất. Vỏ cây còn có thể dùng sản xuất sợi bông hoặc giấy đặc biệt.
Trầm hương làm nhang
- Nhựa cây trầm rất thơm nên được sử dụng làm hương liệu.Trầm thường được dùng để làm hương (nhang), khi đốt lên có mùi đặc biệt và quyến rũ, được các bậc vua chúa, quý tộc dùng trong các dịp lễ tết, cúng giỗ
- Nhang trầm hương có mùi thơm nhẹ, dịu ngọt đặc trưng khác so với các loại khác. Mùi thơm của nhang trầm hương đem lại cảm giác dễ chịu, thoải mái. Trầm hương lưu hương tốt do vậy mùi thơm này kéo dài khá lâu.
Trầm hương được dùng để điêu khắc tượng
Trầm hương cũng dùng để điêu khắc làm tượng, một số sản phẩm trang trí, chế tác đồ trang sức, tuy nhiên không phổ biến.
#1 Nhà Máy – Xưởng Sản Xuất Nội Thất – Đồ Gỗ Uy Tín Giá Rẻ
Trên đây là các thông tin tương đối đầy đủ về gỗ trầm hương, phân loại trầm hương và ứng dụng của chúng vào đời sống. Hy vọng với bài viết hữu ích này các bạn sẽ có được những kiến thức hữu ích nhất về các loại gỗ quý hiếm hiện nay.
Tham khảo thêm một số loại gỗ khác tại đây:
26/08/2023 – KTS Hồ Văn Việt