Tiêu chuẩn ánh sáng trong thiết kế nội thất

Ánh sáng trong thiết kế nội thất ngày càng được ứng dụng nhiều và phổ biến hơn bởi những vai trò đặc biệt của chúng. Ngày xưa, ánh sáng được dùng với mục đích chính là phục vụ sinh hoạt của con người. Tuy nhiên, hiện nay ánh sáng còn góp phần làm tôn lên vẻ đẹp của nội thất bằng cách thể hiện rõ hơn giá trị màu sắc, vật liệu, ngôn ngữ thiết kế, và nhiều ứng dụng khác.

Cách ứng dụng ánh sáng trong thiết kế nội thất

Trong thiết kế nội thất ánh sáng giúp thể hiện rõ ràng các vật thể hình khối và màu sắc. Ánh sáng còn tạo sự tương phản sáng tối giữa các khu vực, tạo điểm nhấn cho các vật dụng trang trí. Đặc biệt, ánh sáng tự nhiên còn giúp tăng cường sức khỏe và phát triển thể chất.

Ánh sáng tự nhiên

Ánh sáng tự nhiên là nguồn ánh sáng từ mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao. Ánh sáng tự nhiên ngoài việc tạo ra sự thông thoáng và các giá trị về sức khỏe, các KTS đã ứng dụng linh hoạt chúng với vật liệu nội thất tạo hiệu ứng bóng đổ, các đường nét tinh tế. Ánh sáng giúp màu sắc của các vật liệu rõ ràng hơn, tôn thêm vẻ đẹp của thiết kế, thẩm mỹ ngôi nhà.

Các cách để lấy ánh sáng tự nhiên: cửa sổ, giếng trời và cửa kính là những giải pháp tối ưu nhất.

Ánh sáng cục bộ

Ánh sáng cục bộ là nguồn ánh sáng được tạo ra từ các nguồn phát sáng như đèn và các thiết bị chiếu sáng công nghiệp khác.

Ánh sáng cục bộ có nhược điểm lớn về thẩm mỹ, khó tạo nên điểm nhấn về thẩm mỹ do vậy ít được sử dụng trong trang trí nội thất mà thường sử dụng với đúng chức năng của nó chiếu sáng không gian lớn.

Ánh sáng điểm

Ánh sáng điểm đóng vai trò quan trọng trong thẩm mỹ và tạo điểm nhấn cho không gian.

Ánh sáng điểm giúp nhấn mạnh, tạo sự tập trung cho thị giác của con người vào một điểm hay một cụm thành phần nào đó giúp làm nổi bật chúng trong không gian.

Các cách để tạo ánh sáng điểm là đèn spotlight, đèn trần hay đèn bàn.

Ánh sáng nhấn

Ánh sáng nhấn là loại ánh sáng giúp thể hiện rõ tính cách của gia chủ/ nhà thiết kế thông qua các điểm cố định, điểm xuyết, cân bằng thị giác.

Các loại đèn gắn tường, đèn sân vườn hay đèn uốn trang trí là loại đèn được dùng để tạo ánh sáng nhấn tiêu biểu.

Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng ánh sáng

Các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng ánh sáng là chỉ số ánh sáng mỗi loại chỉ số sẽ có những ý nghĩa khác nhau mà chúng ta cần lưu ý. Cùng xem các chỉ số đó dưới đây

Chỉ số CRI (Độ Hoàn Màu)

CRI là viết tắt của Color Rendering Index có tên gọi là độ hoàn màu hay chỉ số hoàn màu.

Chỉ số CRI thể hiện chất lượng ánh sáng của đèn phản ánh trung thực màu sắc của vật thể khi được chiếu sáng vào.

Ta cần nhớ CRI của ánh sáng mặt trời là 100. Các nguồn sáng tốt có chỉ số CRI từ 80 – 95. 

Đối với việc chọn đèn led căn cứ theo chỉ số CRI người dùng sẽ chọn đèn led phù hợp với không gian.

Ví dụ: Dùng để trang trí phòng ngủ, sân vườn,… CRI < 50, chiếu sáng dân dụng CRI = 50 – 85, chiếu sáng khi sản xuất CRI > 85. Việc sử dụng đèn chiếu sáng có CRI phù hợp sẽ giúp chúng ta bảo vệ đôi mắt. CRI = 90 thường được sử dụng trong ccs showroom thời trang, đồ lưu niệm, tiệm vàng bạc,… CRi càng cao sẽ làm tăng vẻ đẹp chân thực cho sản phẩm, thu hút khách hàng hơn.

Do vậy trong thiết kế nội thất, tùy thuộc vào không gian, mong muốn của chủ nhà chúng ta sẽ chọn nguồn ánh sáng có chỉ số CRI phù hợp.

Chỉ số Lumen (Quang Thông)

Lumen = Light Output là đơn vị tổng lượng ánh sáng nhìn thấy được bằng mắt thường từ một đèn hoặc nguồn sáng nào đó phát ra. Chỉ số lumen càng cao thì đèn càng sáng và ngược lại Lumen càng thấp thì đèn càng yếu mờ.

Ví dụ: trước kia chúng ta thường mua đèn chiếu sáng với công suất 50W, 60W với suy nghĩ Woats càng cao thì đèn càng sáng, nhưng không, Woats là đơn vị tính tiêu thụ điện năng chứ không phản ánh được độ sáng của ánh đèn.

Với một căn phòng cần bao lumens ánh sáng?

Sẽ không có câu trả lời chính xác vì nó sẽ phụ thuộc vào kích thước, hình dạng phòng, chiều cao của trần nhà, mục đích của người sử dụng.

Nội thất MyHouse sẽ có một bảng gợi ý lượng lumen cần cho từng khu vực trong ngôi nhà như sau: 

Bảng chỉ dùng để tham khảo

Bảng ước tính đơn vị Woats thông thường đổi sang Lumens

Chỉ số Lux (Độ rọi)

Độ rọi là chỉ số biểu hiện quang thông trên một đơn vị diện tích bề mặt được chiếu sáng.

Chỉ số độ rọi thể hiện cường độ ánh sáng lux trên bề mặt mà người sử dụng cảm nhận được độ mạnh, yếu của ánh sáng. Công thức tính độ rọi: 1 lux = 1 lumen/m2. Mỗi không gian sinh hoạt sẽ có một tiêu chuẩn độ rọi nhất đinh phù hợp với công năng của khu vực đó:

• Phòng hội nghị, phòng họp: 500 lux
• Lớp học: 300 lux
• Cầu thàng, hành lang của các tòa chung cư, cao ốc: 750 lux
• Phòng ngủ: 150 lux
• Phòng khách gia đình: 150 – 300 lux
• Phòng bếp gia đình: 400 – 800 lux
• Phòng tắm: 400 – 800 lux

Chỉ số CCT (Nhiệt độ màu Kelvin)

Chỉ số CCT là viết tắt của Corelated Color Temperature cho biết ánh sáng phát ra có màu gì, là ánh sáng ấm hay lạnh. Nhiệt độ màu của ánh sáng được đo bằng đơn vị Kelvins (K). Nhiệt độ Kelvin dao động từ 1000K đến 10000K. Chỉ số Kelvins càng cao dẫn đến màu lạnh hơn. ngược lại nhiệt độ Kelvins càng thấp cho thấy màu ấm hơn.

Màu sắc ảnh hưởng đến cảm giác và tinh thần của người sử dụng. Ánh sáng trắng làm tăng khả năng tập trung, tỉnh táo phù hợp với không gian bếp, làm việc, học tập. Ánh sáng vàng mang lại cảm giác ấm cúng, dễ chịu và thư giãn phù hợp với không gian phòng khách, phòng ăn, phòng ngủ.

Khi các KTS nội thất thiết kế cần nằm rõ các nguyên tắc của ánh sáng trong nội thất và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng ánh sáng sẽ kiến tạo nên một không gian hoàn hảo nhất.

Những lưu ý khi bố trí ánh sáng trong thiết kế nội thất

Sử dụng số lượng đèn hợp lý trong không gian nội thất

Bằng việc dựa vào các tiêu chuẩn chiếu sáng cho mỗi không gian và các chỉ số chiếu sáng. Các KTS sẽ tính toán số lượng đèn chiếu sáng cho từng không gian nội thất một cách hợp lý nhất. 

Ví dụ: Só lượng Lumen cần dùng cho phòng tắm là 500lux (500 lumens/m2)

Diện tích phòng tắm là: 10m2

– Cách tính lumen chiếu sáng cho toàn bộ phòng tắm: 

500 (lux) x 10 (m2) = 5000 lumen.

– Công suất đèn chiếu sáng cần dùng sẽ là:

5000/100 = 50W ( đèn led chất lượng sẽ có công suất tầm 100 lumens/ wotas)

– Số lượng đèn cần dùng = tổng công suất/ công suất 1 đèn

Giả sử ta chọn đèn led có công suất 25W thì số lượng đèn cần dùng là  50/25 = 2 bóng

Như vậy ta sẽ cần 2 bóng đèn 25ww cho một phòng tắm cho diện tích 10m2

Xem thêm: Mẫu đèn led cho không gian phòng khách

Hạn chế sử dụng đèn downlight với trần nhà cao

Với trần nhà thấp, ánh sáng downlights đặc biệt ánh sáng hắt âm trần là một ý tưởng hay. Nhưng đối với trần nhà cao, nếu sử dụng đèn downlights sẽ lãng phí rất nhiều ánh sáng. trong khi không gian vẫn hơi tối vì bị khuếch tán ở diện rộng.

Với những nhà có trần cao chúng ta nên sử dụng đèn thả, đèn chùm kết hợp đèn ốp tường để chiếu sáng hiệu quả hơn.

Sử dụng hệ thống công tắc độc lập

Có rất nhiều loại đèn và mẫu mã với các chức năng và mục đích chiếu sáng khác nhau. Chí vì vậy, việc bố trí các công tắc đèn độc lộc sẽ giúp chúng ta chủ động hơn khi điều chỉnh ánh sáng. Ngoài ra, chúng ta còn tiết kiệm được đáng kể chi phí chiếu sáng, khi tắt đèn ở những khu vực, vị trí chiếu sáng không cần thiết.

Am hiểu về ngành thiết kế kiến trúc nội thất luôn đòi hỏi các kiến trúc sư phải trau dồi kiến thức và thực hành thường xuyên. Các tiêu chí ánh sáng trong thiết kế nội thất vừa được MyHouse chia sẻ hy vọng sẽ giúp mọi người cân bằng ánh sáng trong thiết kế sao cho hiệu quả. Nếu bạn muốn tư vấn thiết kế thi công nội thất tổng thể hãy liên hệ với chúng tôi theo Hotline: 0965.048.286 để được tư vấn nhiệt tình và nhanh nhất.

18/04/2023 – KTS Hồ Văn Việt